Tổ yến được tạo ra bởi một loài yến trong chi swiftlet, loài yến được nói đến ở đây không phải là loại yến mà bạn thường thấy.
Sự hình thành tổ yến thực chất là do chim yến xây dựng nhằm mục đích đẻ trứng và sinh sản thế hệ sau.
Nếu không hiểu rõ về tập quán sinh sống của chim yến thì có lẽ bạn là một trong những người cho rằng việc ăn tổ yến là vô nhân đạo và độc ác.
Ở đây tôi có thể nói với bạn một cách tự tin và một cách khoa học rằng ăn yến sào không hề tàn nhẫn chút nào. Điều này là do bản thân chim yến không ngủ trong tổ của chim yến.
Và một khi chim non lớn lên, nó sẽ bay khỏi tổ chim và tự sống, không ở lại tổ chim nữa. (Vì vậy, những người trên mạng nói rằng ăn tổ yến giống với việc phá hủy tổ yến là không đúng).
Các khu vực sản xuất yến sào chính là ở Đông Nam Á, chẳng hạn như Indonesia, Malaysia, Thái Lan, Campuchia và Việt Nam.
Trong đó, Indonesia, Malaysia và Thái Lan là những vùng sản xuất yến sào chính, yến sào tùy theo nơi sống mà được xếp vào thành 2 loại: yến đảo và yến nhà.
Trước đây khi chưa có chim yến, việc thu hoạch yến sào trong hang rất khó khăn nên người hái yến bỏ qua xem trong tổ yến có nhiều trứng và yến nhỏ hay không, cũng như thu hoạch quá nhiều tổ yến.
Trước đây, việc hái không khoa học và không được bảo vệ này đã dẫn đến việc chim yến đang đứng trên bờ vực tuyệt chủng. May mắn thay, sự xuất hiện của nhà yến cho phép chim yến có một “ngôi nhà” tốt hơn và được bảo vệ để xây tổ, sinh sản và ấp các chim yến non.
Ở Việt Nam, các địa phương có yến sào tự nhiên là một số hòn đảo của một số tỉnh Nam Trung Bộ như tỉnh Phú Yên, Khánh Hòa… Trong những năm gần đây, các tỉnh thành từ Tây Nguyên đổ vào Nam Bộ và Tây Nam Bộ đã nuôi yến trong nhà để thu hoạch yến sào mà đặc biệt là tại các tỉnh ven biển như Bình Thuận, Kiên Giang,… Những căn nhà nuôi yến được cải tạo để gần giống với điều kiện tự nhiên nơi yến thường hay làm tổ.
Tổ yến trong hang động ở một số khu vực đã bị cấm hái, chẳng hạn như đảo Dazhou ở Trung Quốc.
Năm 1997, một trận cháy rừng và sóng thần xảy ra ở Indonesia, thiên tai cũng phá hủy các tổ chim yến khiến một số lượng lớn chim yến không thể sinh sống nên đã bay sang nước láng giềng Malaysia, từ đó yến sào Malaysia trở thành một cái nôi mới và trở thành nhà xuất khẩu yến sào.
Việc hình thành và lấy tổ yến không hề đơn giản, cộng với các chất dinh dưỡng phong phú và quý hiếm trong tổ yến như (axit sialic). Điều này đã trực tiếp khiến giá yến sào tăng cao và trở thành một loại thuốc bổ quý trong miệng của mọi người.